هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) به عنوان یک حوزه پرطرفدار و رو به رشد، در سالهای اخیر به یکی از مهمترین مباحث در علم کامپیوتر تبدیل شده است. این حوزه، به دنبال ساخت ماشینهای هوشمند و قابلیت فهم دنیای اطراف ما بدون وجود تداخل انسانی است. امروزه هوش مصنوعی به طور گسترده در بسیاری از زمینهها، از جمله صنایع، بهداشت، حمل و نقل، بازیهای رایانهای و غیره مورد استفاده قرار میگیرد.
یادگیری هوش مصنوعی بهعنوان یکی از پرکاربردترین روشهای هوش مصنوعی، بهوسیلهی آن ماشینها قادر میشوند تا با دادهها و تجربیاتی که از محیط بیرون به دست میآورند، به تدریج برای انجام کارهای خود بهبود ببخشند. این روش به دلیل قابلیت استفاده در بسیاری از زمینهها و قابلیت استفاده در حجم بزرگ از دادهها، جزء پرکاربردترین و موفقترین روشهای یادگیری در هوش مصنوعی است.
در یادگیری هوش مصنوعی، دو دسته اصلی الگوریتم وجود دارد: یادگیری نظارت شده و یادگیری بدون نظارت. در یادگیری نظارت شده، به ماشین یک مجموعه از دادههای ورودی و خروجی داده میشود و ماشین با توجه به این دادهها، قادر میشود که خروجی صحیح را پیشبینی کند. در یادگیری بدون نظارت، دادههای ورودی بدون هیچ گونه برچسبگذاری به ماشین داده میشود و ماشین باید خودشان به تجزیه و تحلیل این دادهها بپردازند و ساختارهای مختلفی را کشف کنند.
علاوه بر این، یادگیری تقویتی نیز به عنوان یکی از دستههای یادگیری در هوش مصنوعی، مورد توجه قرار گرفته است. در این نوع از یادگیری، ماشین با انجام اعمال مختلف در یک محیط، به تدریج یاد میگیرد که چگونه باید عمل کند تا بیشترین پاداش را دریافت کند.
اهداف هوش مصنوعی :
از روشها، الگوریتمها و تکنیکهایی که به کمک آنها کامپیوترها و سیستمهای مصنوعی، توانایی تصمیمگیری و انجام کارهایی را دارند، اطلاق میشود. هدف اصلی هوش مصنوعی، ایجاد یک سیستم هوشمند با قابلیت یادگیری، تفکر، تصمیمگیری و حل مسئله است که بتواند با محیط پیرامون خود تعامل کند.
از دستههای مختلف هوش مصنوعی میتوان به یادگیری ماشینی، شبکههای عصبی، الگوریتمهای تکاملی، پردازش زبان طبیعی، بینایی ماشین و سیستمهای استدلال مبتنی بر قواعد اشاره کرد. هر یک از این دستهها در حوزههای مختلف کاربرد دارند.
یادگیری ماشینی به معنای آموزش سیستمهای هوشمند به کمک دادههای ورودی است. شبکههای عصبی مدلهایی هستند که بر اساس ساختار مغز انسان ساخته شدهاند و میتوانند الگوهای مختلفی را شناسایی کنند. الگوریتمهای تکاملی، بر اساس فرایند انتخاب طبیعی، سیستمهایی هستند که به تدریج بهینه شده و بهبود مییابند. پردازش زبان طبیعی به معنای تحلیل و فهم زبان انسان است که به کمک الگوریتمهای مختلفی مانند تحلیل گرامر، تحلیل معنای جمله، بازشناسی صدا و غیره انجام میشود. بینایی ماشین به کمک الگوریتمهای مختلفی مانند شبکههای عصبی، میتواند تصاویر و ویدئوها را پردازش و تحلیل کند.
سپس تصمیمگیری کنند، استفاده میشوند. این سیستمها، با استفاده از قواعد مشخص، به تصمیمگیری و حل مسائل میپردازند.
در کنار این دستهها، روشهای مختلفی برای ایجاد هوش مصنوعی وجود دارد که بر اساس نیاز و کاربرد، انتخاب میشوند. برای مثال، در حوزه پردازش زبان طبیعی، میتوان از الگوریتمهای مبتنی بر مدلهای زبانی، تحلیلگرهای ساختار متن، و پردازش تصویر استفاده کرد.
اهداف هوش مصنوعی :
در کل، هوش مصنوعی به عنوان یکی از فناوریهای برتر امروزه، در زمینههای مختلفی از جمله صنعت، پزشکی، تجارت الکترونیک، رباتیک و سایر حوزههای علمی و فناوری کاربرد دارد و احتمالا در آینده نیز نقش مهمی در زندگی ما خواهد داشت.